موسیقی چیست ؟

ذات موسیقی صدا و حرکت اسـت. عده اي از پدیده‌هاي طبیعی مانند صدای آب، وزش باد، صدای برگ‌هاي درختان و … آوا‌هاي طبیعی موسیقی هستند. این امر نشان میدهد کـه موسیقی پدیده‌اي طبیعی اسـت کـه در فطرت انسان و در تمام فرهنگ‌ها و جوامع وجود دارد. آموزش یک ساز موسیقی می تواند در التیام رفتار، حافظه و دانش عمومی کودکان تاثیر مثبت داشته باشد.

موسیقی باعث توسعه و بزرگ تر شدن قسمت چپ مغز کودکان شده و حافظه کودکان را ۲۰ درصد افزایش می دهد. تمرینات گروهی موسیقی، همکاری و هماهنگی با یک دیگر و مهارت‌هاي اجتماعی رابه کودکان آموزش میدهد با یک جمع بندی برای اثرات مثبت موسیقی می توان بـه این نتایج رسید: افزایش حس اعتماد بـه نفس و قدرت عمل کـه می تواند با گوش کردن بـه موسیقی تقویت شود. تقویت نظم و افزایش ضریب هوشی یا آی کیو؛ با آموختن موسیقی در طولانی مدت ۷ امتیاز بـه میزان IQ یا ضریب هوشی اضافه می کند در حالی‌کـه آموزش هنر‌هاي نمایشی ۳ تا ۴ امتیاز بـه ضریب هوشی آن‌ها خواهد افزود. هگل «فیلسوف بزرگ آلمانی»:انچه موسیقی متعلق بخود می داند همان اعماق زندگانی درون شخص اسـت موسیقی هنر خاص روح اسـت و بـه‌طور مستقیم بـه روح خطاب میکند. بتهوون «موسیقی‌دان و آهنگساز برجسته‌ي آلمانی» آهنگ یا موسیقی را مظهری میداند عالی‌تر از هر علم و فلسفه‌اي. از نظر او موسیقی هنر زبان دل و روح بشر و عالی‌ترین تجلی قریحهٔ انسانی اسـت. بتهوون می گوید: “آنجا کـه سخن از گفتن بازمی‌ماند موسیقی آغاز میشود”. لئوپددوفن:ریشه موسیقی بـه عهد کهن ارتباط دارد. در واقع همان روزی کـه انسان توانست برای اولین بار خوشی‌ها و رنج‌هاي خودرا با صدا نمایش دهد، مبدأ موسیقی بـه‌شمار می آید.

گردآورنده: الهام میرزایی

موسیقی ایرلندی یا سلتیک

موسیقی ایرلندی یا سلتیک یعنی آهنگ های متفاوت از مردم متفاوت. اغلب تنها موسیقی ایرلند را موسیقی سلتیک مینامند،اما واژه ی سلتیک برای توضیح سنت های موسیقیایی ملت هایی با پیشینه ی سلتیک نیز به کا رمیرود، نظیر ایرلند، اسکاتلند،جزیره ی مَن، ولز، بریتانی و گالیسیا که جزیره ای است در شمال غرب اسپانیا. واژه موسیقی سلتیک معمولاً برای معرفی موسیقی ایرلند و اسکاتلند به کار برده می‌شود، چرا که هر دو سرزمین نقش بزرگی در پیدایش سبک‌هایی مشهور و متمایز از این نوع موسیقی داشته‌اند. این سبک‌ها در واقع شباهت‌هایی بنیادی داشته و به وضوح تاثیراتی متقابل بر یکدیگر دارند.
استقلال ایرلند از بریتانیا به ایرلندی ها این فرصت را داد تا موسیقی سلتیک را به عنوان محصولی منحصر به ایرلند ترویج کنند، اما باید توجه داشت که این نامگداری سرزمینی تنها تعریفی جغرافیایی مدرن برای مردمی است که همگی دارای تباری مشترک بوده و در نتیجه سبک موسیقی مشترکی را به ارث برده‌اند.
احیای بریتانی
آلان استیوال، نوازنده ی بریتانی متولد (1944)، احتمالا نمونه ی بارز موسیقی سلتیک است.او استاد هارپ سلتیک استو از 9 سالگی که پدرش یک نسخه ی نوسازی شده ی هارپ سلتیک به او هدیه داد، این ساز را مینوازد.
استیوال در آلبوم هایی نظیر “بریان بُرو” که نامش را از نام رئیس قبیله ای ایرلندی گرفته که در سده ی یازدهم وایکینگ ها را مضمحل کرد. شباهت هایی میان سنت های بی مانند بریتانی و جزایر سلتیک زبان بریتانیا را به نمایش گذاشت.
امپراتوری روم در خلال کشورگشایی هایش در غرب اروپا مردمان تمدن سلتیک را به اسکاتلند،ولز،کرن وال،ایرلند، بریتانی در شمال فرانسه و گالیسیا در شمالغرب اسپانیا عقب راند.امروزه عناصر و مولفه های فرهنگ سلتیک،از جمله موسیقی در این مناطق زنده است.
نی نوازان سلتیک
پدی ملونی، هم نی لبک ساده مینوانخت و هم ایلین پایپ که نوعی بگ پایپ کوچک است که صدایی چابک و فراموش نشدنی را خلق میکند و همانند کمانچه یا بانجوی ایرلندی نقش مهمی در ایجاد حس و حال موسیقی ایرلندی دارد.
ملونی، نواختن ایلین پایپ را از لَئو راوسام، استاد پایپ نوازی ایرلندی آموخت که تبارش به خانواده ای میرسدکه همگی نی نوازان چیره دستی بودند.دسته های همنوازی نی در بسیاری از مناطق سلتیک متعلرف اند.آلان استیوال در نخستین سال های شروع به کارش در یک گرووه موسیقی سنتی بریتانی “باگاد بِلِیمور”نوازندگی میکرد، باگد در زبان بریتانی نام گونه ای از گروه های هم نوازی نی است.
“سلتیک کانکشنز” یک جشنواره موسیقی ست که هر ساله در اسکاتلندبرگزار می شود و تریبونی برای تبادل نغمه ها و آثار در اختیار نوازنده ها و موسیقی دانان قرار میدهد.این رویداد نقشی مهمدر بی شمار همکاری موسیقیایی داشته است.
هرچند ناممکن است مشخص کنیم همه ی این موسیقی های مختلف ملی چه عناصری را از فرهنگ باستانی سلتیک به عاریت گرفته اند، اما حضور سازهای مشابه و اینکه بسیاری از نوازندگان به راحتی عناصری از یکدیگر به عاریت میگکیرند، از یک میراث مشترک حکایت میکند.

موسیقی فادو موسیقی فولک شهرنشینان پرتغال

یکی از سبک های موسیقی که اغلب با موسیقی فلامینکو اشتباه گرفته میشود ” فادو ” موسیقی کشور پرتغال می باشد
موسیقی فولک شهرنشینان پرتغال در ستایش دریا، حسرت ، غم و غصه و زندگی میان فقرا است.فادو یا آواز محزون پرتغالی که گیتار پرتغالی همراهی اش میکند، ریشه های عمیقی در منطقه ی بندری لیسیون و سنت ریشه داری در شهر دانشگاهی کویمبرا دارد.
فادو فرمی موسیقیایی است که ویژگی با ارزش نغمه ها و ترانه های محزون است و در کنار اشعار پرتغالی و بالاد های بومی موسوم به مُجینا ، عناصری از موسیقی برزیل و شمال افریقا را در خود دارد.
موسيقى فادو يكى از اساسيترين ويژگيهاى كشور پرتغال است و بيان كننده حسن درونى، روح و جان. فادو تا به امروز معروفترين، خالصترين و پاكترين عنصر فرهنگ مردمى پرتغال محسوب ميشود. فادو غم انگيز است بى آنكه احساس شوربختى كند.
ريشه هاى موسيقى فادو تا به امروز نامشخص است. عقيده موسيقى شناسها دراينباره نظرات متفاوتى دارند و اصل فادو را عربى، آفريقائى و يا برزيلى ميدانند. بعضى از آنها هم متعقدند كه ميان فادو و ترانه هائى كه دريانوردها ميخوانده و ميخوانند، رابطه ى مستقيمى وجود دارد. در هر حال، فادو زائيده دل مردم است و معمولا در قديميترين و فقيرترين محله هاست كه ترانه هاى فادو خوانده ميشوند.
خواننده فادو، غالبا لباس تيره رنگ به تن دارد، از شهرش و از تلخيهاى زندگيش ميخواند و ترانه هايش گاهى هم رنگ و بوى اجتماعى و سياسى دارند. اسم فادو از كلمه لاتينى فاتوم ريشه ميگيرد كه معنى آن، سرنوشت است، سرنوشت ملتى كه رقم خورده و غيرقابل تغيير است. ميگويند كه فادو به اين علت آواز و موسيقى پرتغال است، زيرا نحوى خواندن آن به گونه اى باور مردم اين كشور به سرنوشت را نمايان ميكند. سرنوشتى كه به سراغ انسان ميايد و از آن راه گريزى نيست.
تمامى مردم پرتغال و بسيارى از موسيقى شناسهاى پرتغال، آماليا رودريگش را بزرگ بانوى موسيقى فادو ميدانند. او آينه روح بسيارى و پرتغاليها بود و زندگى هنرى پرفراز و نشيبى داشت. اين خواننده محبوب در روز ششم ماه اكتبر سال ۱۹۹۹ درگذشت، اما هنوز هم در دل مردم پرتغال زنده است و سمبل پايدار ترانه اى مشهور به نام “ليسبون، سرنوشت تو چيست؟”

تغییر تحول در موسیقی فادو
فادو هم چون ساير سبكهاى موسيقى دچار تغيير و تحول شده است. از دهه نود تا به حال نسلى جديد از خوانندگانى توانا، موفق شده است به اين موسيقى سنتى، رنگ و شكلى تازه ببخشد. ترانه هاى جديد فادو نسبت به گذشته يكدست تر و سبكبالترند، بى آنكه اصالت خود را از دست داده باشند.
يكى از خوانندگانى كه در جهانى كردن فادو نقش مهمى داشته، ميسيا است كه خود بزرگ شده در خانواده اى هنرمند است. مادرش كه اهل اسپانياست، بالرين بوده و مادربزرگش هم هنرمند نمايشهاى واريته. ريشه پرتغالى ميسيا از طرف پدرش است.ميسيا اگرچه متولد شهر بندرى پورتو واقع در شمال پرتغال است، اما در اسپانيا بزرگ شده و از جمله در مادريد در هنرهاى نمايشى و به ويژه موسيقى فعاليتهاى گوناگونى داشته و تجربه هاى مختلقى كسب كرده است. بعد از زندگى و فعاليت هنريش در اسپانيا راهى ليسبون پايتخت پرتغال و يكى از مراكز مهم موسيقى فادو شده و سعى ميكند، به اين موسيقى چهره اى تازه ببخشد.

خود او دراينباره ميگويد: ”فادو يادگار نسلهاى پيشين است و در معرض پوسيدگى و زوال بود. تنها براى خاطر و جلب جهانگردان بود كه بعضيها دست به نوآورى ميزدند. اما اين چيزيست كه باب ميل و خواست من نيست. قصد من اين بود كه در موسيقى فادو نوآورى كنم و به ويژه با مضمونهاى ادبى تازه آنرا پر و غنى كنم، نه آنكه فقط از وادع، درد و افسرگى بخوانم.”
ميسيا ، اين ستاره نسل جديد موسيقى فادو تكيه خاصى به ريشه هاى فادو داره كه به Saudade معرف است. اين كلمه به معنى بيقرارى و اشتياقيست كه در وجود پرتغاليها لانه كرده. ميسيا ميكوشد، فادو را با نوشته هاى ادباى بزرگ پرتغال پيوند دهد و بدين ترتيب، اين موسيقى را از غبار و كهنگى گذشته پاك كند. ميسيا در اجراى ترانه ها هم نوآورى كرده و دركنار گيتار پرتغالى كه ۶ جفت سيم دارد، از گيتار اسپانيائى و از گيتار باس، و همچنين ويلون، آكاردئون و پيانو استفاده ميكند.در سبك ديگرى از فادو، سرنوشت نقشى كليدى بازى ميكند. كريشتينا برانكو ، يكى ديگر از خوانندگان نسل جوان موسيقى فادو در مصاحبه اى ميگويد: ”فادو يعنى سرنوشت و سرنوشت هم يعنى زندگى تو با تمام فراز و نشيبهايش. من سعى ميكنم در ترانه هايم هم لحظات تلخ را بر زبان بياورم و هم لحظات خوشبختى را، چرا كه هردوى اينها جزئى از زندگى هستند.”