نشست هفدهم گذر موسیقی با هوشیار خیام موسیقیدان
موسیقی دان ایرانی (زاده ۱۳۵۷ ، شهر بدفورد انگلستان ) است.موسیقی را از ۷ سالگی زیر نظر استادان مختلف آموخت و تحصیلات دانشگاهی را در کالج ترینیتی ادامه داد و به اخذ مدرک نوازندگی پیانو در سال ۷۵ و لیسانس تئوری موسیقی در سال ۷۶ از ترینیتی لندن و کارشناسی موسیقی ایرانی از دانشگاه هنر ایران در سال ۷۸ نائل آمد. وی در آمریکا موفق به اخذ دکترای موسیقی در آهنگسازی و رهبری ارکستر گردید و در آن دانشگاه به سِمَت آسیستان پروفسور به تدریس تئوری موسیقی و آهنگسازی پرداخت. در سال ۱۳۸۱ با ساختن “منظره های کودکی من” جایزه اول فستیوال بین المللی آهنگسازان جوان را از آن خود کرد. تا کنون پنج جلد از کتاب های هوشیار خیام منتشر شده است:
-منتخب آثار، ۱۳۷۸-۱۳۷۱ نشر کتاب نادر
-موسیقی برای پیانو،۱۳۸۷-۱۳۸۰ نشر ابتکار نو
-منتخب همنوازی،۱۳۸۵-۱۳۸۰ نشر ابتکار نو
-رهبری ارکستر نوشته ماکس رودولف، ترجمه هوشیار خیام، نشر عطایی
-پیانوی شاعر، نشر عطایی
طی جلسه ای که ایشان مهمان گذر موسیقی بودند پیرامون اتفاقات زیر بحث و
تبادل نظر شد:
-آلبوم 7 روز دریا شامل 7 قطعه ای ست که در امتداد هم قرار دارند. گرچه
هر قطعه مستقل است و می توان آن را به تنهایی گوش داد و خللی در آن ایجاد
نشود. این 7 قطعه در کنار یکدیگر یک کل را تشکیل می دهند.
-بداهه نوازی های درخشانی در موسیقی جاز اجرا شده است و همچنان اجرا می
شود. اما نمی توان به طور قطع گفت موسیقی جاز یک موسیقی بداهه است. به
این خاطر که موسیقی متشکل از پارامترهایی است که فرم، حد و مرز آزادی در
اجرا، مدالیته، ریتم و نقش هر نوازنده در آنسامبل تعریف شده است. همه ی
این ها از بداهگی موسیقی کم می کند.
-در موسیقی سنتی ایران نیز بداهه نوازی به شکل کامل نیست. حتی زمانی که
ارجاع ردیفی وجود ندارد کاملا مشخص است که بداهه نیست. مشخص است که قطعه
ی در حال اجرا از پیش آماده شده است و طراحی شده. البته قصد قضاوت ندارم
و به نظرم این یک حسن است.
– کلاویه های پیانو باعث جدایی نوازنده از سیم ها و به صدا در آوردن
مستقیم آن ها میشود. بخش پنهان رابطه ی من و پیانو همین بود. انگشتان
نوازنده و سیم ها دور از هم هستند. در یکی از آلبوم ها که با همکاری امیر
اسلامی اجرا شد این چالش را داشتم که چطور این مانع را بردارم و مستقیم
به سیم زخمه زدم. چالش های بسیاری از جمله سونوریته در این مسیر وجود
داشت.
– برای مدت زمان زیادی قطعات پیانو شامل یک ملودی در دست راست و یک
همراهی در دست چپ بود. امروزه دیگر قطعات پیانو اینگونه تعریف نمی شوند و
هر بخش مستقل می تواند حیات داشته باشد. می توان در هر بخش ساز ملودی ای داشت.
نویسنده: پوریا ممتازفر