نشست بیست و هشتم گذر موسیقی با احمد پژمان آهنگساز
احمد پژمان (۱۸ تیر ۱۳۱۴، لار ) آهنگساز ایرانی است. در دوران دبیرستان
به فراگیری ویولن نزد حشمت سنجری پرداخت و تئوری موسیقی را نزد حسین
ناصحی فراگرفت. پس از چندی به عنوان نوارندۀ ویولن به ارکستر سمفونیک
تهران راه یافت و در دورۀ رهبری سنجری و هایمو تویبر در ارکستر حضور
داشت. در سال ۴۳ بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی در رشتۀ زبان و ادبیات
انگلیسی در دانشسرای عالی، با اخذ بورسیه راهی اتریش شد و در آکادمی
موسیقی وین نزد اساتیدی چون: توماس کریستین داوید، آلفرد اوهل، هانس
یلینک به تحصیل آهنگسازی پرداخت. بعد از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و
به عنوان آهنگساز تالار رودکی و استاد موسیقی دانشگاه تهران به کار مشغول
شد. از آثار او در این دوره میتوان به: “اپرای جشن دهقان”، “اپرای دلاور
سهند” و “اپرای سمندر” اشاره کرد که قبل از انقلاب در تالار وحدت اجرا
شدند. در سال ۱۳۵۴ برای ادامه تحصیلات در مقطع دکترای آهنگسازی راهی
دانشگاه کلمبیا (نیویورک) شد. از استادان او در این دوره میتوان به
ولادیمیر اوساچوسکی، جک بیزن، بولانت آرل اشاره کرد.
پژمان از سال ۱۳۷۰
تا کنون به طور پراکنده به تدریس هارمونی، کنترپوان و آهنگسازی در
دانشکده موسیقی دانشگاه هنر مشغول است.
آثار:
کنسرتو برای ۹ ساز
(۱۹۶۵)راپسودی برای ارکستر (۱۹۶۶)اپرای جشن دهقان (۱۹۶۷)اپرای دلاور سهند
( بر اساس زندگی بابک خرمدین ) (۱۹۶۸)حماسه، هفت خوان، تکسوار عشق ،همه
شهر ایران ،خاطرات فردا ،سراب
موسیقی فیلم و سریال :
دلیران تنگستان ،سمک
عیار، شازده احتجاب (بهمن فرمان آرا، ۱۳۵۳)،سایههای بلند باد (بهمن
فرمانآرا، ۱۳۵۸)،ساخت ایران (امیر نادری، ۱۳۵۹)،هنرپیشه (محسن مخملباف،
۳۷۱ )، زینت ( ابراهیم مختاری، ۱۳۷۲)، کیمیا، (احمدرضا درویش، ۱۳۷۳)،
روسری آبی ، (رخشان بنی اعتماد، ۱۳۷۳)،عشق گمشده (سعید اسدی، ۱۳۷۶)، بوی
کافور، عطر یاس (بهمن فرمانآرا، ۱۳۷۸)، باران (مجید مجیدی، ۱۳۷۹)
نوازنده در اجرای درست یک قطعه بسیار نقش دارد. اگر نوازنده حس موجود در
قطعه را بهدرستی درک کرده باشد و در نواختن خود نشان دهد آن قطعه
بهخوبی اجرا خواهد شد. آهنگساز باید نوازنده را از حسی که در قطعه مدنظر
دارد آگاه کند.
خوششانسیهای بسیار نصیب من شد. در اتریش نزد بهترین استاد تحصیل کردم.
در آهنگسازی مشکلات و موانعی داشتم که استادم در اتریش با یک یا دو جلسه
آنها را رفع کرد. در میان تمامی اساتید ایشان کمک بسیاری به من کردند.
آهنگساز نباید خجالت بکشد برای اصلاح قطعهاش زمانی که نوازنده آن را
بهاشتباه مینوازد. یکی از قطعات من در اتریش با تمپوی بسیار پایین اجرا
میشد که با نوازندهها صحبت کردم برای اصلاح آن .موارد دیگری نیز
پیشآمده بود که اصلاح کردم کار نوازنده را.
به شاگردان خودم و همهی آهنگسازهای جوان توصیه میکنم از ملودیها و
ریتمها و در کل موسیقی ایرانی در کارهای خودشان بسیار استفاده کنند.
موسیقی ایران یکی موسیقی غنی ست که در آن لهجهها و نوعهای مختلف موسیقی
وجود دارد. به شاگردانم میگویم که از هر سبکی در موسیقی استفاده کنند.
امروزه برای آهنگسازان زمان نسبت به زمانی که من کارم را آغاز کردم شرایط
سخت شده است. اجرای قطعات و کار برای آهنگسازان امروز خیلی سخت شده.
خیلی مهم است کسانی که آهنگسازی یاد میگیرند موسیقی زیادی گوش کنند و
سعی کنند ملودیهای آن را حفظ کنند.همین حفظ کردن ملودی هنگام ساخت اثر
به ذهن کمک میکند برای ادامهی کار.
نوسینده: پوریا ممتازفر