دانستنی هایی درباره تاریخچه و ویژگی های پیانو ی دیجیتال و آکوستیک | گذر موسیقی

 

پیانو را فردی به نام بارتولومئو کریستو فری در سال ۱۷۰۹ در ایتالیا اختراع کرد. پیش از آن که پیانو اختراع شود از سازی قدیمی به نام هارپسیکورد استفاده می شد.تفاوت اصلی پیانو و سازهای مشابه قبل از اختراع آن این بود که در سازهای قبلی شدت صدای حاصل از فشرده‌شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربه واردشده بر کلید پیانو، مقداری ثابت بود. اما در پیانو نوازنده قادر بود با ملایم ضربه‌زدن به کلیدها صدایی ضعیف تر ایجاد کند، یا با ضربات محکم‌تر صدایی قوی تر تولید کند. این خصوصیت دلیل مورد توجه قرارگرفتن سریع ساز پیانو توسط آهنگسازان قرن هجدهم میلادی بود.حال در ادامه تاریخچه ساز پیانو میخواهیم ریشه های این ساز را بشناسی

تاریخچه ساز پیانو |گذر موسیقی

در ساخت پیانو از سازهای گوناگونی الهام گرفته شد. می‌دانیم که از میان سازهای قبل، هارپسیکورد شبیه‌ترین ساز به پیانو است. هنگامی که سازسازان به فکر ارتقای هارپسیکورد با اضافه کردن مکانیسم اکشن بودند متوجه شدند که برای این کار اساساً، سازی با ساختاری متفاوت با هارپسیکورد لازم است. در کتاب‌های تاریخ پیانو گفته می‌شود درحقیقت آنچه منجر به تولید نخستین پیانوها شد، ایده گرفتن از سازهایی مثل دولسیمیر یا هتبرک بود که در آن‌ها با استفاده از چکش‌هایی که در دست می‌گرفتند به سیم‌ها ضربه می‌زدند و صدا تولید می‌شد. اولین پیانو در سال 1805 با محموله ای از هدایا که شامل پرتره ، مبلمان و ساعتهایی بود که توسط ناپلئون بناپارت برای شاه ایرانی ، فتحعلی شاه قاجار ارسال شده بود ، وارد ایران شد.

انواع پیانو:

پیانو دیواری

نخستین پیانوی دیواری در سال ۱۷۸۰ در اتریش ساخته شد. بیست سال بعد از آن پیانویی دیواری با سیم‌های عمودی در فیلادلفیا ساخته شد. اما چون صدای آن چندان رضایت‌بخش نبود، پذیرفته نشد.در سال ۱۸۲۶ پیانوی دیواری در اروپا با استقبال زیادی روبه‌رو شد، چرا که در این دوره شخصی به‌نام رابرت ورنوم در مکانیسم پیانوی دیواری تغییر و امکانی ایجاد کرد که دقت و کشش صدا را توامان داشت، تکرار را ممکن می‌کرد و به کوچکترین تماس دست با کلاویه‌ها واکنش نشان می‌داد. پس از ورنوم، ایگناس پلیل این امکان را برای پیانوهای دیواری خود به‌کار گرفت و در اروپا به نام پلیل مشهور شد. پلیل و سایر شرکت‌ها در فرانسه ساختن نوع خاصی از پیانوهای دیواری را از سر گرفتند که موفقیت آن‌ها بسیار بیش از پیانوهای چهارگوش بود. آلمانی‌ها در سال ۱۸۳۵ تولید پیانوهای دیواری را آغاز کردند و در حدود ۱۸۶۰ پیانوهای چهارگوش را کنار گذاشتند. آلمان در ساختن پیانوهای دیواری بر فرانسه و همچنین انگلیس پیشی گرفت و پیانوهای دیواری سنگین‌تر و قدرتمندتری ساخت که در آن‌ها هر نت سه سیم داشت و یک صفحه آهنی برای سیم‌های نگه‌دارنده به‌کار می‌رفت. این پیانوها درمقایسه با پیانوهای هم دوره خود صدای بهتری داشت.پیانوهای دیواری در ارتفاع های مختلف, با بدنه های متفاوت و انواع مدل ساخت بدنه وجود دارند که بدون شک مورد توجه شما قرار می گیرند. ارتفاع پیانو دیواری چه چرخ داشته باشد چه نداشته باشد از کف زمین تا بالای آن اندازه گیری می شود.دلیل این امر بیشتر به این خاطر است که عرض و معمولاً عمق پیانو ها با کمی تفاوت یکسان است و این ارتفاع ساز است که در حجم بدنه پیانو تاثیر بیشتری را می گذارد، هرچه ارتفاع بیشتر باشد پیانو حجم صوتی بیشتری دارد. حجم صوتی ارتباطی به رنگ یا شفاف و مات بودن صدا ندارد و صرفآ صدای حاصله از این پیانو قوی تر خواهد بود. چرا که پیانو بلند علاوه بر آنکه سیم های  طولانی تری دارد صفحه صدای بزرگتری نیز دارد که باعث تولید صدای قوی تر می گردد

پیانو اسپینت

پیانوهای اسپینت معمولاً از کوتاه ترین و ارزانترین نوع پیانوهای دیواری هستند. ارتفاع این پیانوها از حدود ۹۰ سانتیمتر و حداکثر تا ۱۰۰ سانتیمتر ادامه دارد. جعبه صدای آنها کوچک و سیستم انتقال نیرو (Action) آنها ساده ترین شکل خود را دارد. به همین علت، اغلب قیمت مناسبی دارند و برای هنرجویان مبتدی ای که معلوم نیست در آینده نوازندگی را ادامه دهند بسیار مناسب است. فاصله سطح کیبورد تا بلندترین قسمت این پیانوها بسیار کم بوده و حداکثر حدود ۲۰ سانتیمتر است

پیانوی کنسول

ارتفاع پیانو کنسول از حدود ۱۰۰ سانتیمتر شروع می شود و تا حدود ۱۱۰ سانتیمتر ادامه پیدا می کند. ساختمان سازه آن ها به صورتی است که بدنه ای بسیار محکم و بادوام دارند و معمولآ در آموزشگاه ها یا مدارس موسیقی و نیز استودیوها برای تمرین (نه معمولآ ضبط) از آنها استفاده می شود. انواع آمریکایی این پیانوها – که در بازار ایران کم هستند – زیبایی خاصی دارند و روی بدنه بیرونی آنها زیاد کار شده است.

پیانوی دیجیتال

پیانو های دیجیتال از تکنولوژی دیجیتال برای تولید صداها استفاده می کنند و به همین دلیل با پیانو های مکانیکی یا آکوستیک که از سیستم سیم و چکش بهره می گیرند کاملاً متفاوت هستند. صدای این نوع پیانو با الگو برداری از صدای پیانو های آکوستیک درست شده است. به این الگو ها که از همه از روی نت های یک پیانو ساخته شده اند سمپل گفته می شود.این صداها در هنگام نواختن به کمک بلندگوهای پیانو تقویت و پخش می گردد. گرچه سیستم دیجیتال تولید صوت هنوز نتوانسته جایگزین سیستم های آکوستیک که از ارتعاش سیم و انتشار صوت در هوا بهره می گیرند شود ولی این نوع پیانو امروزه به دلیل امکانات و شرایط آسانی که فراهم کرده اند توانسته جایگاه خود را در بازار پر رقابت پیانو تثبیت کرده و نظر بسیاری از کاربران پیانو را به خود جلب کند

پیانوی بزرگ (رویال)

گراند پیانو یا پیانوی بزرگ که در فارسی گاهی آن را پیانو رویال نامیده اند. در این نوع، سیم ها به صورت افقی قرار گرفته اند و چکشها از زیر به سیم ها ضربه می زنند. این ساز صدای باشکوه و پرطنینی دارد و بیشتر در سالن های کنسرت و ارکسترهای بزرگ استفاده می شود.البته پیانو‌های بسیار زیادی در گذشته رایج بوده‌اند. برای مثال پیانوهای گنجه‌ای، صرافی، میزی، میز منشی، دوطبقه و انواع دیگر. ولی امروزه دیگر آنها رواج ندارند و از پیانو‌های پیشرفته تر استفاده می‌شود